Op naar duurzame loopbanen voor iedereen!

 

Happy, Healthy, and Productive: de drie sleutels voor een Duurzame Loopbaan

In de wereld van werk en HRM is het begrip ‘duurzame loopbanen’ niet meer weg te denken. Maar wat betekent dat nu écht? Volgens Beatrice van der Heijden, hoogleraar Strategisch HRM aan de Radboud Universiteit Nijmegen, draait het om méér dan alleen een lang dienstverband of een goed salaris. Het gaat om een loopbaan waarin men zowel gelukkig,gezond, als productief is – voor iedereen, en gedurende de verschillende fases in iemands privé- en werkzame leven. Traditioneel werd in HRM-onderzoek vaak een scheiding gemaakt tussen onderzoek naar ‘performance’ (prestaties) en onderzoek naar ‘wellbeing’ (welzijn). Maar in de praktijk zijn deze twee volgens Beatrice onlosmakelijk met elkaar verbonden. Een duurzame loopbaan combineert haars inziens beide aspecten over de tijd. Het gaat om het ontwikkelen van visie en het boeken van resultaten voor de organisatie, zonder schade toe te brengen aan haar medewerkers.

Hoe is Beatrice op het idee gekomen?

“Als kind van een ondernemer vroeg ik me regelmatig af hoe het toch kwam dat mensen éénuitzondering daargelaten, die later juist heel graag terug wilde komentot hun pensioengerechtigde leeftijd bij het familiebedrijf van mijn oma, later mijn ouders en daarna mijn broer en schoonzus, wilden blijven werken. De verwachtingen waren hoog, en men maakte lange dagen, maar er was altijd een goed gevulde koelkast op alle vestigingen. In de moedervestiging stond oma zelfs klaar met warm eten tussen de middag voor het personeel, en op zaterdagavond werd er steevast een potje gekaart. Deze verbondenheid zorgde ervoor dat er naast de prestatiedruk ruim voldoende aandacht was voor het werkplezier, zingeving,en de fysieke en mentale gezondheid van het personeel.

Drie dimensies voor het bestuderen van de duurzaamheid van loopbanen

Samen met collega’s Ans De Vos en Jos Akkermans, ook beide werkzaam als hoogleraar aan respectievelijk de Antwerp Management School in België en de Vrije Universiteit, bestudeert Beatrice de duurzaamheid van loopbanen aan de hand van drie dimensies:

  1. Persoonlijke dimensie – de loopbaaneigenaar, met zijn of haar unieke wensen en behoeften;
  2. Context dimensie – betrokken partijen in zowel het privé- als werkzame leven, zoals collega’s, leidinggevenden, vrienden, en familie;
  3. Tijdsdimensie – het hele verloop van iemands geluk, gezondheid, en productiviteit in diens privé- en werkzame leven, van eerste baan tot aan pensioen en eventueel ook nog daarna voor mensen die doorwerken na hun pensioengerechtigde leeftijd.

Door een dergelijke aanpak wordt er een holistische benadering gehanteerd. Immers, de duurzaamheid van iemands loopbaan is meer dan aandacht voor de drie indicatoren van geluk, gezondheid, en productiviteit op het werk alleen, en we moeten erkennen dat werk en privé niet los van elkaar staan. Ook wettelijke kaders verschillen per land en deze zijn ook van invloed op de duurzaamheid van een loopbaan. Denk bijvoorbeeld aan de officiële pensioenleeftijd in een land.

Eindelijk aandacht voor Productiemedewerkers.

Het is opvallend dat er in wetenschappelijk onderzoek naar loopbanen nog steeds heel weinig aandacht is voor productiemedewerkers, de zogeheten blue-collar workers. Het project Smart Skills@Scale brengt daar verandering in door juist deze groep centraal te stellen. Dit is essentieel, want duurzame loopbanen zijn er voor iedereen – niet alleen voor kantoormedewerkers.

Duale verantwoordelijkheid: Samen werken aan Duurzame Loopbanen!

De duurzaamheid van loopbanen betreft een gedeelde verantwoordelijkheid. Niet alleen de medewerker, en diens thuisfront, maar ook de werkgever en het hele team spelen een rol. Wederkerigheid is het sleutelwoord: leidinggevenden houden rekening met privéomstandigheden, medewerkers zetten soms een tandje bij voor het team en voor de organisatie. Zo ontstaat een organisatiecultuur waarin iedereen zich kan blijven ontwikkelen en bij kan dragen aan het grotere geheel. Als zodanig is het bewaken en bevorderen van de individuele loopbaan geen individueel project, maar een gezamenlijke reis. Door te investeren in geluk, gezondheid, én productiviteit, bouwen we samen aan organisaties waar mensen niet alleen werken, maar ook kunnen floreren.

Beatrice van der Heijden is hoogleraar Strategisch HRM aan de Radboud Universiteit, Nijmegen, en expert op het gebied van duurzame loopbanen, employability en ouder worden en werk. In haar onderzoek besteedt ze met name aandacht aan het achterhalen van individuele, functie-gerelateerde en organisatorische determinanten van duurzame loopbanen. Ze is vooral geïnteresseerd in de relatie tussen medewerker en zijn of haar direct leidinggevende, en de invloed hiervan op het loopbaanontwikkelingsproces.